Korte beschrijving van de bunker
|
- Uitwendige kenmerken.
- Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
- De bunker was onderaan uitgewerkt met enkele rijen baksteen die dienst deden als fundering. Hierop werd een houten skelet geplaatst dat tevens ook verankerd was met de betonnen constructie via in het beton aanwezige ijzeren haken.
- Het skelet werd daarna bekleed met in creoline doordrenkte planken in populier van 2.4 cm dik.
- De randen van de houten camouflage volgden totaal niet de randen van het beton waardoor het geheel, op het oreillon na, een zo goed als vierkant uitzicht kreeg.
- De toegangsdeur was uitgewerkt als een houten plaat bekleed met populierenplanken. De afmetingen waren 1.00m x 2.00m (BxH).
- De schietgaten waren gelijkaardig uitgewerkt met kleinere valluiken van 1.00m x 0.60m (BxH).
- Het was in geen geval de bedoeling dit schietgat te gaan accentueren binnen het geheel.
- De dakstructuur werd uitgewerkt in hout als een vrij groot zadeldak, ook het toegangssas zat hier namelijk mee in verwerkt. De dakbedekking bestond uit blauwe Boomse pannen.
- Voor men het eigenlijke toegangssas kon betreden diende men nog met stijgijzers (geen trap zoals in het bestek beschreven) 60 cm te dalen tot het niveau van de bunker.
- In het toegangssas werd een sterfputje voorzien.
- Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
- De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
- In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
- 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
- Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
- 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
- Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
- 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
- Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
- Ook liep de toenmalige weg, letterlijk achter de bunker door.
- Langs die kant was er bijkomend een gracht tussen de weg en de bunker.
- Daarnaast was hij wel deels aan het zicht onttrokken door bijkomende aanplantingen.
- Volgens het bestek was er zelfs een gedeelte haag voorzien waarin een poortje zou hebben gezeten om het terrein te betreden. Dit lijkt mij wat absurd en zal wel niet kloppen gezien het terrein uiteindelijk niet apart omheind was naar de weg toe.
- De bunker had op die manier globaal het uitzicht van een bijgebouw van een boerderij.
- Structuur.
- De bunker bevatte twee mitrailleurkamers.
- In de eerste kamer kwam achteraan het sas toe.
- Opmerkingen.
- Het is een steunliniebunker tussen Muntekouter en Betsberg tussen D15 (295 m) en C13 (460 m). Hij staat in hoek opgesteld met D15 om zo samen een groter gezichtsveld en vuurbereik te hebben.
- Hij houdt gedeeltelijk de Boterhoek en de velden ten zuiden van deze weg onder vuur komende vanaf Asselkouter.
- De bunker was standaard voorzien voor de opstelling van Maximmitrailleurs. Daarnaast was hij eveneens voorzien om Hotchkiss- of Coltmitrailleurs te kunnen opstellen.
- Het terrein horende bij de onteigening voor de bunker was de noordoostelijke hoek van een groter perceel weiland. Het onteigende kadastrale perceel Moortsele, unieke sectie, perceel 559a was 1 are 56 ca groot en eigendom van Mr Carolus Verstraeten, burgemeester te Gavere.
- Gezien het onteigende perceel meteen aansloot bij de Boterhoek, was er voor deze bunker geen sprake van enige permanente of tijdelijke erfdienstbaarheid.
- De akte voor de verkoop werd verleden op 2 maart 1935 voor de prijs van 1700 Bef, wat vrij ruim gerekend was voor een dergelijk perceeltje weiland.
- De akte bevatte geen bijkomende clausule voor jaarlijkse intresten.
- Na de onteigening kreeg het origineel onteigende perceel geen aparte index toegemeten.
- Op actuele kadasterplannen is het originele perceel 559a opnieuw opgesplitst in een terrein 559d, een perceeltje met als grenzen letterlijk de buitenranden van het bunkertje en anderzijds een perceel 559e, wat overeenkomt met de rest van het originele perceel 559a (zonder de bunker).
- Het bunkertje is dan ook allicht opnieuw eigendom van de eigenaar van het originele perceel weiland.
- De bunker is volledig vrij maar staat in vochtige periode onder water.
- Aan de binnenzijde is hij slechts gedeeltelijk ontmanteld. Net zoals bij bunker D15, zijn de beide chardomes hun bovenregel kwijt.
- Op het eerste zicht toont de bunker geen directe sporen van strijd.
- Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject F terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 64.671,10 Bef gekost hebben.
- Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 65.171,10 Bef hebben gelegen.
- Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
|
Onteigeningsschets zoals terug te vinden bij de akte van deze bunker.
Opnieuw valt dus, net zoals bij bunker D15, op dat de weg wel niet meer identiek loopt zoals vroeger. De knik in de Boterstraat is zeker niet meer zo hevig dan hier getekend. De bunker lag toen letterlijk op een eilandje voor het verdere verloop van de Boterhoek.
|
|
|
Terreinschets zoals terug te vinden bij de bouwplannen van dit bunkertje.
Het valt mij trouwens op dat de beide plannetjes (onteigeningsschets en de schets zoals te vinden bij de bouwplannen) zeer beperkt anders georiënteerd liggen. Zo lijkt de vuurrichting van de onteigeningsschets meer Zuid Zuidwest en deze van het bouwplan Zuidwest.
Het valt ook op dat het bunkertje niet was voorzien van omheining.
|
|
|
Origineel plannetje van deze bunker gecamoufleerd als een houten stal met onderaan enkele rijen baksteen.
Het globale uitzicht was dus vrij vierkant (op het oreillon na).
|
|
|
Langsdoorsnede doorheen ruimte tussen sas en valse wand en de linker mitrailleurkamer.
Omdat de wanden achteraan de randen van de betonnen constructie niet volgen, krijg je vrij lange zijdes zodat men wel twee grote puntgevels verkrijgt.
Het geheel moet geoogd hebben als een grote houten stal.
|
|
|
Dwarsdoorsnede CD doorheen gans de bunker. De twee kruisjes duiden het center aan van de beide schietgaten.
|
|
|
Actueel kadasterplan anno 2014.
De bunker staat er nog altijd op aangegeven met zijn wanden als een apart perceeltje.
De bochten achter de bunker zijn merkwaardig genoeg ook op het actuele kadasterplan nooit gewijzigd naar de actuele situatie.
|
|
|
Actuele luchtfoto vanaf Google Earth anno 2014. Zoals eerder gemeld, klopt de kadastrale situatie aan de hoeve en de bunker totaal niet meer met de actuele situatie aldaar.
Achter de bunker ligt trouwens nog altijd de gracht die toen ook al aanwezig was. De weg ligt volgens mij al korter bij de bunker dan vroeger en zet daar de bocht al lichtjes in. De bocht is in praktijk ook veel trager en loopt tot voorbij de 2 huizen die toen ook al bestonden en vroeger totaal achter de bocht waren gelegen. Ook loopt de weg heden veel korter bij de hoek van deze hoeve. Waarom dit nooit kadastraal werd gecorrigeerd?
|
|
|
Detail van vorige kadasterplan. Het originele perceel 559a is ondertussen opgesplitst in perceel 559d (de bunker enkel ter grootte van zijn wanden) en 559e (rest originele perceel 559a).
|
|
|
Vooraanzicht anno 1995. De ijzeren haken in het beton verraden het origineel houten stal uiterlijk. Aan de uitstekende neus nog wat restanten van de bakstenen fundering onder het houtskelet. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Achterkant met geopende toegang uit dezelfde periode. Origineel volgde de camouflage (de houten stal) de randen van het sas niet. De achterkant was in zijn geheel zo goed als vierkant uitgewerkt (op het oreillon na). (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Zicht op de voorkant van de bunker komende op Boterhoek vanaf Asselkouter. De foto dateert van 2006. |
|
|
|
|
Detailfoto van het schietgat naast het oreillon. Hierin zijn nog mooie originele camouflagekleuren te zien. Dit gaat van groene vlekken tot rode bollen. |
|
|
Binnenzicht door dit zelfde schietgat. Hierdoor zie je dat men zelfs op de muren achter het schietgat lichtgroene vlekken heeft aangebracht op het witte pleisterwerk. Allicht omdat dit door het schietgat niet zou afsteken. |
|
|
Achterkant van de bunker komende op de Boterhoek uit de richting Moortsele. Hier is in feite de originele gracht nog zichtbaar die vroeger ook op de rand lag van het onteigende perceel voor de bunker. Net daarachter lag dus ook de originele weg. |
|
|
Zicht op het toegangssas van de bunker. |
|
|
Binnenzicht vanuit het toegangssas op de rechter mitrailleurkamer. Grote gedeeltes van het jaar staat de bunker een tiental centimeter onder water. |
|
|
De achtermuur van de beide mitrailleurkamers. Wel opmerkelijk is dat hier het granaatwerpgat een vijftal centimeter uitsteekt naar binnen. Het nut hiervan is mij niet duidelijk. |
|
|
De tweede mitrailleurkamer. In deze kamer heeft men jammer genoeg gebruikt om van een aantal oude bromfietsbatterijen te dumpen. Ze liggen er verspreid op de grond in het water.
Bij deze bunker zijn net zoals bij bunker D15 de bovenregels van de chardomes verdwenen.
|
|
|
Toegangssas met toch opnieuw wel wat rommel die daar eigenlijk niet zou mogen liggen.
|
|
|
| |
|
